„Profilaktyka FASD- Ciąża bez alkoholu” to tematyka drugiej bezpłatnej kampanii edukacyjnej zorganizowanej przez Fundację Instytut Nowej Kultury zaadresowanej do jednostek samorządu terytorialnego. W ramach kampanii zostaną zorganizowane 4 webinaria eksperckie online poświęcone aktualnym zagadnieniom związanym z profilaktyką FASD m.in. czym jest FASD?; elementy diagnozy FASD; problematyka systemu pomocy FASD. Adresatami webinariów są pracownicy socjalni, samorządowcy, pracownicy służby zdrowia i placówek opiekuńczo-oświatowych i inny specjaliści zainteresowani problematyką FASD. W ramach kampanii zostaną przygotowane także materiały graficzne oraz artykuły eksperckie, które uczestnicy kampanii będą mogli publikować w swoich kanałach informacyjnych, aby upowszechniać wiedzę na temat profilaktyki FASD w środowisku lokalnym. Ekspertem kampanii jest Jolanta Terlikowska, MBA, pedagog, profilaktyk, wieloletni pracownik PARPA/KCPU.
Fundacja Instytut Nowej Kultury zaprosiła jednostki samorządu terytorialnego do udziału w bezpłatnej ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej dotyczącej przeciwdziałania przemocy domowej „Stop przemocy”. W ramach kampanii zostaną zorganizowane 4 webinaria eksperckie online poświęcone aktualnym zagadnieniom związanym z przeciwdziałaniem przemocy domowej m.in. przemoc wobec dzieci; standardy ochrony małoletnich; rodzaje przemocy domowej. Adresatami webinariów są specjaliści pracujący w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej. W ramach kampanii zostaną przygotowane także materiały graficzne oraz artykuły eksperckie, które uczestnicy kampanii będą mogli publikować w swoich kanałach informacyjnych, aby upowszechniać wiedzę na temat przeciwdziałania przemocy domowej w środowisku lokalnym. Ekspertem kampanii jest dr hab. Magdalena Szafranek, prawniczka i socjolożka z Uniwersytetu Warszawskiego
Pierwszy raport grupy ekspertów powołanej przez Zespół ds. analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – co wynika z niego dla praktyków pomocy społecznej?
Dnia 28 lutego 2025 roku ukazał się pierwszy raport grupy ekspertów powołanej przez Zespół ds. analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Podstawą prawną dla wydania raportu jest art. 22m ust. 6 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz.U. z 2024 r. poz. 1802). Zgodnie z jego treścią: „Na stronie internetowej urzędu obsługującego Ministra Sprawiedliwości umieszcza się informację o przeprowadzonej analizie określonego zdarzenia, która zawiera zwięzły opis stanu faktycznego analizowanego zdarzenia oraz wnioski końcowe i zalecenia dla właściwych organów lub instytucji, z wyłączeniem danych osobowych małoletniego lub innych osób mających związek ze zdarzeniem, o którym mowa w art. 22d ust. 1, umożliwiających identyfikację tych osób, miejsce zdarzenia lub siedzibę właściwych organów lub instytucji”. W treści raportu zawarto wiele rekomendacji dotyczących działania służb pomocy społecznej zaangażowanych w przeciwdziałanie przemocy domowej i ochronę małoletnich przed krzywdzeniem.
W zakresie działania Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, grupa ekspertów zarekomendowała, m. in. aby zgodnie z art. 121a ustawy o pomocy społecznej umożliwić korzystanie z superwizji pracy socjalnej pracownikom socjalnym oraz asystentom rodziny. W analizowanym w raporcie przypadku, eksperci zarekomendowali utworzenie w ośrodku grupy wsparcia prowadzonej przez psychologa – dla chętnych pracowników socjalnych i asystentów rodziny zajmujących się przemocą domową. Ponadto eksperci zalecili zmniejszenie liczby aktywnych procedur „Niebieskie Karty” i liczby procedur „Niebieskie Karty” w 9-cio miesięcznym monitoringu prowadzonych przez jednego pracownika socjalnego z kilkudziesięciu na kilkanaście na osobę. W treści raportu podkreślono, że nie jest możliwe wykonywanie w sposób prawidłowy i optymalny ustawowych zadań przez pracownika socjalnego w procedurze „Niebieskie Karty” przy takim obciążeniu procedurami. Ponadto eksperci zwrócili uwagę na konieczność usprawnienia przepływu informacji pomiędzy zespołami pracowników socjalnych w ośrodku.
Z kolei w zakresie działania Zespołu Interdyscyplinarnego grupa ekspertów zarekomendowała, m. in., aby w przypadku zmiany miejsca zamieszkania rodziny objętej procedurą „Niebieskie Karty” do innej gminy, przesyłano tam formularz „Niebieska Karta – A” wraz z całą dokumentacją. Ponadto w przypadku wpłynięcia nowej procedury „Niebieskie Karty” eksperci rekomendują przekazywanie przedstawicielowi Zespołu Interdyscyplinarnego z policji formularza „Niebieska Karta – A”, a nie tylko informacji o wpłynięciu karty. Pozwoli to na szybsze podjęcie działań przez funkcjonariusza policji powołanego do grupy diagnostyczno-pomocowej w danej procedurze. Wreszcie, eksperci zalecili sprawdzanie stanu bezpieczeństwa małoletnich wskazanych w procedurze „Niebieskie Karty” jako doznających przemocy domowej przez członków grupy diagnostyczno–pomocowej: pracownika socjalnego i przedstawiciela policji poprzez osobisty kontakt z dzieckiem.
Co wynika z tych rekomendacji? Otóż choć są one sformułowane w odniesieniu do konkretnego przypadku tragicznej śmierci dziecka, która nastąpiła w wyniku stosowania przemocy domowej, to mają one charakter nie tylko jednostkowy, ale też sektorowy i systemowy. Warto wziąć je pod uwagę.
Cały raport dostępny jest tu: www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/zespol-ds-analizy-zdarzen-przedstawil-pierwszy-raport-dot-sprawy-kamilka-z-czestochowy
dr hab. Magdalena Szafranek, prof. UW
Tekst powstał w ramach bezpłatnej ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Przeciwdziałanie przemocy domowej” realizowanej w 2025 r. przez Fundację Instytut Nowej Kultury, www.instytutnowejkultury.pl
Prowadzenie zadań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych należy do zadań własnych gminy.
Zadania gminy w szczególności obejmują:
1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu;
2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie;
3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych, przeciwdziałania narkomanii oraz uzależnieniom behawioralnym w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych;
4) wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych;
5) podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13¹ i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego;
6) wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej i klubów integracji społecznej.
Realizacja tych zadań prowadzona jest w formie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii, które są przyjmowane przez radę gminy w formie uchwały.
Gminny program stanowi część strategii rozwiazywania problemów społecznych i uwzględnia cele operacyjne dotyczące profilaktyki i rozwiazywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziała narkomanii, określone w Narodowym Programie Zdrowia. Obecnie elementem gminnego programu mogą być zadania związane z przeciwdziałaniem uzależnieniom behawioralnym.
Aktualnie w gminie obowiązuje Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2022 – 2025 uchwalony uchwałą Rady Gminy Juchnowiec Kościelny NR XXXVII/411/2022 z dnia 7 marca 2022 r. z późniejszymi zmianami.
Główni realizatorzy gminnego programu: Urząd Gminy Juchnowiec Kościelny w szczególności w zakresie profilaktyki oraz Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Juchnowcu Kościelnym zwłaszcza w zakresie przemocy w rodzinie.
Do głównych zadań Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest w szczególności podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego oraz inicjowanie działań wymienionych w pkt.1 – 6.
Obecny skład Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Juchnowcu Kościelnym został powołany Zarządzeniem NR ORG.0050.328.2022 Wójta Gminy Juchnowiec Kościelny w dniu 25 marca 2022 r.